Depresyon Semptomlarında İyileştirme

Bilim İnsanları, Gözlerin Üzerinde Beyindeki Bir Alanı Uyararak Ruh Halinde İyileştirme Gerçekleştirdi

Epilepsi hastalarıyla yapılan deneylerde, beynin lateral orbitofrontal korteks bölgesine hedeflenen vuruşlarla (sinyaller) depresif semptomlar hafifletildi.

Getty Images

 Hafif elektrik akımlarının, beyinde doğru hedefe ulaşırsa, depresyonu azaltabileceğine dair yeni kanıtlar var.

25 Epilepsi hastası üzerinde bir araştırma yapıldı ve bu araştırmayı yapann ekip, Current Biology adlı dergiye Perşembe günü verdikleri demeçte, depresyona da sahip olan bu hastaların gözlerinin hemen üzerindeki alanı elektrikle uyararak, onların depresyon semptomlarından hemen kurtularak, daha iyi hissettikmelerine yardımcı olduklarını açıkladılar. Bu kişiler hastanede ameliyatlarını bekleyen hastalardı ve doktorların nöbetlerin kaynağını bulmaları için de beyinlerinin içine tel yerleştirilmişti.

Bu konuya dair makalenin yazarı ve San Francisco Üniversitesi’nde doktora sonrası araştırmacı olan Kristin Sellers: “Lateral orbitofrontal korteksin uyarımı başladığında, bazı hastalar hissetikleri değişimden bahsettiler. Bir tanesi: “Vay be, çok daha iyi hissediyorum. Siz bana ne yaptınız?” dedi. Uyarımlar sadece bir kaç dakika sürmüştü. Bittikten sonra, bu ruh halindeki değişim çabucak geçti.”

Etkinin gerçek olduğundan emin olmak için araştırmacılar, aynı hastaların lateral OFC’lerine, beyinlerinde implante edilen minik teller aracılığıyla gerçek akım vermezler ama veriyormuş gibi yaparlar. Bu şekildeki sahte tedavi sonrası fark edilebilir bir değişiklik gözlemlenmez.

Sonuçlar, depresyon hastalarına, “derin beyin stimülasyonu (DBS)” olarak bilinen bir yaklaşımla yardımcı olabileceğine dair kanıtlar içerir.

DBS, Parkinson hastalığı ile ilişkili olanlar da dahil olmak üzere titremeler (tremor) için onaylanmış bir tedavidir. Ancak, DBS, depresyon ile sonuçlarda daha az tutarlı gözüktüğü için, Gıda ve İlaç İdaresi tedavi için kullanılmasını onaylanmamaktadır.

DBS’in depresyon tedavisinde kullanımı konusunda öncü olan Dr. Helen Mayberg, son çalışmanın “çok karmaşık bir yapıdaki bir başka çok önemli bir parça” olduğunu söylüyor.

New York’taki Sina Dağı Sağlık Sisteminin bir parçası olan İleri Devre Terapileri Merkezi’ni yöneten Mayberg: “Bu yöntem, OFC’nin uyarılmasına dair yapılan bu çalışmanın depresyonda olan bir kişinin ruh halini geçici olarak iyileştirebileceğine dair güçlü kanıtlar sunuyor.”

Mayberg: “Ancak, uyarımın uzun süreli değişiklikler üretip üretemeyeceği net değil.”

Ayrıca, çalışma kritik bir soruyu yanıtlayamadı. Çünkü, sadece geçici depresyon belirtilerine sahip insanlara bakılmıştı.

Mayberg: “Bu uyarımı, uzun ve yoğun bir depresif bir döneme sahip olan ve her türlü tedaviyi deneyen ama yine de başarısız olan ve kronik, intraktabl hastalığa yakalanan insanlara uygulasanız ne olur?..”

Bu arada, Mayberg ve ekibi, OFC ile pek çok bağlantı paylaşan beynin farklı bir alanını uyararak bu hastaların yaklaşık %80’ine yardım edebildiler.

Houston’daki Texas Sağlık Bilimleri Merkezi’nde nöroşirurji profesörü olan Al Fenoy: “Bu yapılan en son çalışma,’DBS’in gerçekten de depresyon için işe yaradığına dair daha fazla kanıt sunuyor.”

Fenoy, OFC ile bağlantıları olan başka bir beyin bölgesini uyararak, depresyonu tedavi etmede başarılı olan takımın bir parçası. Fenoy: “Hepimiz  çok benzer bir yolda çalışıyoruz. Ortak paydalardan biri bu orbitofrontal alan olabilir.”

Fenoy: “Ancak, farklı depresyon türleri farklı hedeflere gereksinim duyacaktır.”

Beyin stimülasyonu üzerine yapılan tüm araştırmalar, depresyonun beyindeki kimyasal bir dengesizliğin neden olduğuna dair uzun süredir benimsenen görüşe uzaklar.

Yeni bir çalışmanın yazarı ve UCSF’de klinik nöroloji dalında yardımcı doçent olan Dr. Vikram Rao: “Bu,daha çok modern tarzda bir düşünce, depresyonun devrelerde işlevsel bozukluk olduğu yani beynin hücrelerinin birbiriyle doğru konuşmadığı şeklindeki ifadesi.”

Dolayısıyla, araştırmacılar, hatalı devreleri tanımlamaya ve elektrik akımları kullanarak onların daha iyi çalıştırmayı denediler. Bu konudaki zorluk, arızalı, düzgün işlemeyen devre için gerçekten iyi bir bağlantıya sahip alanları bulmaktı.

Sellers: “Bu durumu şu şekilde düşünmeyi seviyorum; sanki otoyola girmeye çalışıyoruz ve otoyola girişte çok fazla ve farklı giriş şeridi var gibi..”

UCSF ekibi, ameliyatı bekleyen epilepsi hastalarını inceleyerek bu işe yeni bir yaklaşım getirdi. Onlar, doktorların nöbetlerin kaynağını bulmasına yardım etmek için hastaların beyinlerine teller yerleştirdiler.

Daha önce yapılan bir çalışmada, UCSF araştırmacıları, beyinde insanların mutlu ya da üzgün olduğunu belirten devreleri tanımlamak için farklı bir grup epilepsi hastasını incelediler. Bu kez, beyne yerleştirdikleri bu tellerle, çeşitli beyin devrelerini takip edip, bazılarını elektrikle uyarıp,sadece ruh halini incelediler.

Araştırmacılar bu tekniği beynin birçok farklı alanında kullanabiliyorlar ve Sellers da OFC’yi uyardıklarında hemen bir yanıt aldıklarını da dile getiriyor.

Sellers: “Bulduğumuz şey, sürekli olarak OFC’deki stimülasyonun-uyarımın semptomatik hastalarda duygudurumunu iyileştirmesi. Dahası, daha güçlü bir uyarım, daha dramatik bir iyileşme sağlıyor. Daha önce beyin stimülasyonu ile yapılan bazı deneylerde görülen mani (mania) de dahil olmak üzere yan etkilere dair herhangi bir sorun ortaya çıkmadı.”

Rao: “Bu durumun sebebi muhtemelen OFC’nin depresyonda yer alan beyin ağlarına gerçekten iyi bir giriş yolu sunması. Bu, ruh halimizi düzenleyen birçok farklı beyin bölgesini birbirine bağlamak için bir kavşak gibi görünüyor.”

Ve Rao şunları ekliyor: “Bu alanı uyarmanın sonuçları, sadece herkesi daha mutlu etmekten çok hatalı bir devrenin işlevini iyileştirip, düzeltiğini ortaya koyuyor. Sadece depresyon semptomları olan insanların ruh hallerini iyileştirmesi, yaptığımız şeyin etkisinin, anormal olan aktiviteyi normalleştirmek olduğunu göstermekte.”

Çeviren: AylinEr
https://www.npr.org/sections/health-shots/2018/11/29/671866099/scientists-improve-mood-by-stimulating-a-brain-area-above-the-eyes

Check Also

Geri Dönüşü Olmayan İnsan Ruhunun Ölümsüz Yolculuğu