Çoklu hücresel tepki: “Hepimiz BİR için!”

Açıkça ortada olan veya algılanan tehditler, insanda ve diğer hayvanlarda çok iyi bilindiğimiz “savaş ya da kaç” tepkisini tetiklemektedir. Adrenalin yükselir, ve strese giren bireyin kalbi hızlı atmaya başlar, kaslar daha sertleşir, beyin keskinleşir ve gerekli olmayan sistem kendi kendini kapatır. Kısacası, tüm organizma hayatta kalmak için tek bir bütün halinde tepki verir, hareket eder.

Moleküler seviyede bu durumun şu şekilde olduğu düşünülmektedir; tek hücreli organizmalarda, her bir hücre çevresini algılar ve stresli durumlara karşı kendini korumak için genellikle tek başına, kendi kendine bir tepkide bulunur. Buna benzer olarak, çoklu organizmalardaki hücrelerde de aynı şekilde tepkilerin ortaya çıktığı düşünülmektedir. Ancak, Northwestern Üniversitesi’ndeki bilim insanlarının gerçekleştirmiş oldukları çalışma sonucunda bunun tam tersi olduğunu bildirmişlerdir.

Northwestern Üniversitesi araştırmacıları, fare ve insan homologları olan “worm C.elegans” adlı bir protein üzerinde yaptıları çalışmada şaşırtıcı gelişmelerle karşılaştılarını açıklamışlarıdır. Tek hücre içindeki karar verme ve denetlemeye dair fonksiyonu yerine getiren kısım alınıp, bu fonksiyon, stres derecesini algılama ve tüm organizma için entegre bir moleküler tepkiyi organize etmeleri için “specialized cell” adı altında hangi fonksiyonla işlem göreceği belirlenmiş olan hücrelere, (örneğin karaciğer hücresi fonksiyonu olarak, ya da bir nöron olarak…vb) verilir.

Bu çalışmayı yürüten ekibin başındaki Nortwestern Üniveristesi profesörleri, bu işlemin sonucunda, “C.elegance” adlı hücrenin içindeki diğer 957 hücreyi iki nöronun kontrol ettiğini ve bunun çok şaşırtıcı olduğunu açıklarlar ve şöyle eklerler; “Bilindiği üzere tek hücreler, fizyolojik strese tek tek, kendi kendilerine tepki vermektedirler. Ama şimdi bu araştırma göstermektedir ki; her bir tek hücre, çoklu hücresel organizmayı oluşturmak için organize olmasının ötesinde ortaya “hepimiz BİR için” durumu ortaya çıkmıştır!.Yani, nöral sinyaller, hücreler ve dokulardan oluşan entegre sisteme strese karşı tepki verirken TEK BİR organizma olarak tepki vermesi yönünde sinyal yollamaktadır.

Northwestern Üniversitesi profesörlerinden Richard Morimoto, bu sonuçların organlar ya da sistemler arasındaki sinirsel ya da metabolik ya da kimyasal reaksiyonları etkileyen hastalıklar hakkında yeni bakış açıları oluşturabileceğini açıklar.

Bu ulaşılan sonuca paralel olarak, araştırmacılar deneylerinde AFDs olarak bilinen 2 adet termosensör nöronu ve bu nöronların sıcaklığı algılama becerilerini bloke ederler ve bu iki nöron olmadan organizma içirisinde herhangi bir hücrede strese karşı bir tepkinin olmadığını farkederler. Araştırma ekibi, mutasyona uğrayan hayvanlarda termosensör nöron olmayan 957 hücrenin mekanizmasını kontrol ederler ve tek tek her bir hücrenin sıcaklığın arttığını algıladıklarını ama termosensör nöronların düzenli olarak çalışmayıp, hücrelere sinyal göndermedikleri durumda, hücrelerin sıcaklığa karşı bir tepki başlatmadıklarını gözlemlerler. Yani sinyalin olmadığı durumda tepkinin de olmadığı bir durum ortaya çıkmaktadır!.

Çeviren: AylinER
http://www.medicalnewstoday.com/articles/106939.php

Yukarıdaki bilimsel deneylerden yola çıkarıp, gelin bir düşünelim…

Tek bir hücre düşünün … Herhangi bir hücre olma ya da belirli bir fonksiyona sahip olma potansiyeline sahip. Bu her hücre için geçerli bir durum. Sonra bu tek hücre içinde bulunduğu “vücud” adlı sistemi çözümseyerek, bölünmeye ve çoklu bir organizmada seyrini devam ettirmeye başlıyor… Bu çoklu organizmadaki seyr sırasında tek hücre, tek hücre olarak, “ben bu yapıdan farklıyım” diyerek algıladıklarını ortaya koyacak tepkiyi göstermeye çalışıyor ama gösteremiyor!. Çünkü bu tepkiyi ancak tek başına bir hücre olarak değil, TEK BİR BÜTÜN olarak ortaya koyduğunda başarılı olabiliyor! ki, bu “TEK BİR BÜTÜN olarak ortaya koyuşun” da ortaya çıkması için, yine bu sistem içinde bunu organize eden bir fonksiyonun da bu oluşumu tetiklemesi gerekir elbet!…

Yeni Ufuklar (New Horizons)
ayliner.blogspot.com

AylinER – 08 Haziran 2008