Uyku Pozisyonu Alzheimer Riskini Azaltabiliyor Mu?

Stony Brook Üniversitesi araştırmacılarına göre; sırt üstü ya da yüzüstünü yatma ile kıyaslandığında lateral-yatay ya da yan yatma şeklindeki uyku pozisyonu ile beyindeki atıklar daha etkili atılabiliyor ve ayrıca Alzheimer, Parkinson ve diğer nörolojik rahatsızlıkların gelişim şansını azaltamaya yardımcı olabiliyor.

 Stony Brook Üniversitesi’nden araştırmacılar Hedok Lee, Helene Benveniste ve meslektaşları, karmaşık bir sistem olan ve beyinden atık ve diğer zararlı kimyasal çözünümleri atan glympatik sistemi dinamik kontrastlı manyetik rezonans görüntüleme(MRI) kullanarak görüntülerler ve lateral-yana doğru yatılan uyku pozisyonunun, beyindeki atıkları en etkili şekilde atılmasını sağlayan pozisyon olduğunu keşfederler. İnsanlarda ve hayvanlarda uyku esnasında yan yatma en yaygın uyku şekli. Beynin kimyasal atıklarının birikimi Alzheimer ve diğer nörolojik hastlalıkların gelişimine katkıda bulanabiliyor.

Bu çalışmaya dair yazılan makale Neuroscience adlı dergide yayınlanmıştır.

Stony Brook Üniversitesi Tıp Fakültesi Anestezioloji ve Radyoloji Departmanlarında baş araştırmacı ve profesör olan Dr. Benveniste, dinamik kontrastlı manyetik rezonans görüntülemeyi (MRI) farelerin glympatik yollarını incelemek için yıllardır kullanmaktadır.

Bu metod araştırmacılara, tıpkı bedenin lenfatik sisteminin organlardaki atıkları temizlemesi gibi, atıkları temizlemek için beyin omurilik sıvısının (BOS) filtrelenip, interstisyel sıvıya (ISF) glympatik yolları tespit ve tanımlamaya yardımcı olma imkanı sağlar. Bu glympatik sistem en çok uyku esnasında etkilidir. Amilodi ve tau porteini, kimyasallar eğer oluşup, birikirse, beyni negatif olarak etkilerler.

uyku1“Beynin Glaympatik Taşımasında Beden Duruşlarının Etkisi” adlı yazdıkları makalede Dr. Benveniste ve meslektaşları, dinamik kontrastlı manyetik rezonans görüntüleme(MRI) metodu ile birlikte kinetik modellemeyi anestezi ile uyutulan farelerin 3 uyku pozisyonundayken (yan-lateral, yüzüstü, sırtüstü) BOS-ISF sıvı değişim oranlarını miktarlarını ölçmek için kullandıklarını dile getirirler.

Dr. Benveniste: “Analizlerimiz, bizlere,istikrarlı bir şekilde, glympatik taşımanın, yüzüstü ve sırt üstü ile karşılaştırıldığında en etkili şekilde yan yatıldığında olduğunu göstermiştir.

“Bu tespitten dolayı, biz, insanlardaki BOS-ISF taşımasını ölçmede gelecekteki diyagnostik-tanılayıcı görüntüleme prosedürlerini standardize ederken, beden duruşu ve uyku kalitesinin dikkate alınmasının ve bundan dolayı da beyin rahatsızlıklarına katkıda bulunan ya da sebep olan hasar veren beyin proteinlerinin temizlenmesinin değerlendirilmesinin de dikkate alınması gerektiğini söylüyoruz.”

uyku2

Dr. Benveniste ve Dr. Hedok, deneyleri için güvenilir uyu pozisyoları geliştirdiler. Rochester Üniversitesi’nden meslektaşları; Lulu xie, Rashid Deane ve Maiken Nedegaard, MRI danelde edilen datayı onaylamak ve beyinden amyloitleri temizlemeke için beden durşularının etkisini ölçmek için flüorışıma mikroskopi kullanırlar.

Dr. Nedegaard: “Yan yatarak uyuma şeklinin insan ve hayvanlarda—hatta vahşi doğa da– en popüler yatış pozisyonu olması ilginç ve bizler uyanıkken beynimizde biriktirdiğimiz metabolik atık maddeleri en etkili şekilde uykuda yan yatarak temizlemeyi bulmuş gözüküyoruz.”

Konuşmasının devamında Dr. Nedegaard şunları söylüyor: “Bu araştırma, bizler uyanıkken oluşan kirliliği temizlemede uykunun ve pozisyonun önemini gösterirken,bu çalışma, ayrıca uykunun biyolojik fonksiyonlarının gelişimi konusunda da ilerdeki çalışmalara destek olmakta. Bunaklığın pek çok çeşidi, uyuma zorluğunun da dahil olduğu uyku bozukluğu ile bağlantılıdır. Bu uyku bozukluklarının da Alzheimer hastalığındaki hafıza kaybını artırdığı çoğalan bir şekilde kabul edilmektedir. Bizim tespitlerimiz de uyku pozisyonunuzun önemli olduğunu göstererek, bu konuya yeni bir anlayış getirmektedir.”

Dr. Benveniste, araştırma ekibinin yan yatış şeklinin yüzüstü ya da sırt üsütü yatışa göre insan glympatik yollarının beyin atıklarını temizlemede en etkin pozisyon olduğunu tespit etmelerine rağmen tebirli ve MRI metodu ve diğer beyin görüntüleme metodlarını kullanmanın gerekli ilk adım olduğunu da sözlerine eklemekte.

Çeviren: AylinER
http://neurosciencenews.com/lateral-sleep-position-neurology-2363/

Check Also

Geri Dönüşü Olmayan İnsan Ruhunun Ölümsüz Yolculuğu