Unutmaya Çalışmak Hafızayı  Bozabilir!


İstenmeyen anıları bastırmak, beyinin yeni bilgiyi muhafaza etmesini engelliyor.

hafıza

Arkadaşça bir sohbette konuşulanlar kazara acı bir anınızı hatırlanmanızı tetiklerse, ne yaparsanız? Muhtemelen o kötü, kasvetli düşünceleri kafanızdan atmaya çalışıp, sohbete devam edersiniz. Yakın bir zamanda gerçekleştirilen ve Nature Communications adlı dergide yayınlanan bir çalışma, bir sohbet esnasında  aklınıza gelen anılarınızı kafanızdan atmaya çalıştığınızda, bunun o esnada yaptığınız sohbetin detaylarını daha çabuk unutmanıza neden olabildiğinden bahsetmekte.

Bu konuda yapılan çalışmada araştırmaya katılan gönüllülerden belli bir sayıda sözcük çiftleri ezberlemeleri istenir. Araştırmacılar daha sonra onlara bu çift sözcüklerden bir tanesini gösterirler ve onlardan çift sözcükten göstermedikleri diğer sözcüğü “geri çağırmaları, hatırlamaları” ya da “bastırmaları” istenir. Bu sözcüğü hatırlama ya da bastırma işlemleri arasında, araştırmacılar deneye katılanlara hiç beklenmedik ortamlarda bulunan alakasız nesnelerin resimlerini gösterirler.(örneğin; park yerinde bir tavuskuşu gibi)

Daha sonra, ekip, deneye katılanlara her bir ortamı tekrar gösterip, o ortama ait nesneleri hatırlamalarını istedikleri bir hafıza testi yaparak onları şaşırtırlar. Katılımcılar, “hatırlama” sürecine göre “bastırma” sürecinde gösterilen nesneleri daha az, %42 oranında, doğru hatırlarlar.

Bir başka deneyde de, araştırmacılar fMRI(Fonksiyonel Manyetik REzonans Görüntüleme) makinesi kullanarak, deneye katılanların “hatırlama” /“geri çağırma” ya da “bastırma” esnasındaki neyin görünlerini incelerler. Araştırmacılar, deneye katılanların, “bastırdıklarında”, yeni hafıza-anı oluşumundan ve eskileri hatırlamadan sorumlu beyin bölgesi olan “hipokampus”larındaki aktiviteleri azalttığını tespit ederler.

Bard College, bilişsel psikolog ve bu araştırmanın da başyazarı Justin Hulbert: “Bu bastırma, o anda meydana gelen yeni deneyimlerin kaydedilmesini engelleyebiliyor. Beynin bu bölgesi, basitçe ileriye ya da geriye gidip değiştirebileceğiniz hızlı bir aç-kapa düğmesine sahip değil. Buradaki bilgileri güçlendirmek ve zayıflatmak zaman almakta. Bu proseste, daha sonra hatırlamak istediğiniz diğer bilgiler de bu arada kaybolabilir.”

Los Angeles, Kaliforniya Üniversitesi Psikoloji Bölümü yardımcı profesör Jesse Rissman, bu araştırmadaki sonuçlardan çok etkilenmesine rağmen gerçek-dünyanın implikasyonlarını test etmenin zor olabileceğini dile getirmekte.

Bu araştırmadaki tespitler, bazı insanların travmatik bir deneyimden sonra neden öğrenme problemleri yaşadığını (eğer sürekli kötü anılarını bastırmaya çalışırlarsa, beyinlerinin yeni bilgileri oluşturma becerisini engellemiş olabiliyorlar) da açıklayabilmekte.

 Çeviren: AylinER
http://www.scientificamerican.com/article/trying-to-forget-may-impair-memory/?WT.mc_id=SA_TW_HLTH_FEAT

Check Also

Geri Dönüşü Olmayan İnsan Ruhunun Ölümsüz Yolculuğu