Yeterince Uyku Almayan Beyin

YETERİNCE UYKU ALINMAZSA BEYİN İYİMSER BİR ŞEKİLDE GERÇEKLEŞMESİ OLANAKSIZ
ŞEYLERİN PEŞİNDE KOŞAR.

Uykusuzluk, düşüncesizce alınan pekçok karara neden olabilir. Araştırmacılar bunun dikkat eksikliğinden ve kısa süreli hafızadan kaynaklandığını düşünmekteydiler. Fakat yeni bir araştırma, bir gece uykusuz
kalmanın- azalan dikkat sürelerinden bağımsız olarak-insanları daha büyüklerini kaybetme
pahasına, büyük kazançlar peşinde koşmaya ittiğini göstermektedir.

Duke Üniversitesi’nden bir grup araştırmacı, beyindeki kan akışı değişikliklerini izleyen fonksiyonel MRI kullanarak, deney esnasında farklı kumar oyunlarıyla  meşgul edilen 29 sağlıklı gönüllü kişinin
beyinlerini incelemeye aldılar.

Bir gecelik tam uykudan sonra, katılımcılar normal yaşamda insanların gösterebileceği davranışlar
sergilediler: maddi kayıplara karşı önlem alma ve dikkatli bir şekilde kazanç peşinde koşma gibi.

Fakat gece uykusuz kalınca ( akşam saat 6’dan sabah 6’ya kadar laboratuarda uyanık tutuldular) deneklerin, eldekini korumak yerine, daha fazla kazanç sağlama yoluna gittikleri görüldü. Bu değişiklik, kazanç
elde etme beklentisindeki gereksiz bir yükselişi işaret etmektedir. Araştırmacılar bunu
optimizm sapması (eğilimi) olarak tanımlıyorlar.

Beklendiği üzere, uyumadıkları gece boyunca deneklerin dikkat seviyeleri düştü. Fakat bu değişiklik, kumar davranışındaki değişimle ilişkilendirilmedi. Bu da, beyinde, kişinin risk ve değerlerle ilgili davranışını etkileyebilecek daha derin değişiklikler olabileceğini göstermektedir.

fMRI sonuçları incelendikten sonra, araştırmacılar fark etti ki, kumar oyunlarında finansal kararlar verirken, uykusuz kalan bireylerin iyi dinlenmiş oldukları zamana kıyasla, korku, risk ve karar verme işlevlerini
yapan ventromedial prefrontal kortekslerinde çok daha fazla hareketlilik vardı. Ayrıca uykusuz
kalan grubun anterior insulalarındaki aktivitelerde, uyumuş oldukları zamana kıyasla,
düşüş görüldü. Bu bölge, beynin duygu ve bağımlılıkla ilgili bir bölümüdür.

Bu değişikliklerin nedeni olarak, uykusuz kalan beynin uyanık kalabilmek için aşırı dopamin salgılaması gösterilebilir. Ödül ve keyifle bağlantılı olan bu nörotransmitter, uykusuz deneklerin daha çok kazanma şanslarının olduğunu sanmalarına ve kaybetme konusundaki korkularının azalmasına yol açıyor olabilir.

Bulgular “yirmibir” masasında bütün gece oturmanın ya da online poker oynamanın daha büyük bir kumar olduğunu göstermektedir. Duke Üniversitesi psikoloji ve nörobilim bölümlerinde araştırmacı olan Vinod Venkatraman “uykusuz oyuncuların” kötü şanstan çok daha fazlasıyla karşı karşıya olduklarını
söylüyor. Bu kişiler ayrıca, uykusuz kalan beyinlerinin, potansiyel kayıpları önemsemeyip,
kazanç peşinde koşma eğilimiyle savaşmak zorundalar.

Bu etkiler, riskin daha yüksek olduğu alanlara yayılabilir; mesela çalışanların çok iyi dinlenemeden görevlerini yaptığı alışveriş katı veya hastane. Duke Üniversitesi’nin Singapur’da Nörodavranışsal Bozukluklar Programında profesör olan Michael Chee, ” Bence toplumun, uykusuzluğun zararlı etkileri
hakkında ortaya atılanlarla boğuşuyor olması çok önemli bir meseledir.” diyor.

Venkatraman, “Uykusuzluk , görünürdeki uyuşukluktan çok daha derinlerde etki gösterdiği için esprosso içmek ya da çok daha güçlü uyarıcılar almak, uykusuz kalan beynin yersiz optimizme
olan eğilimini devre dışı bırakmayabilir. Yorgunluğu gidermeye ve uyanıklığı artırmaya
yönelik önlemler, karar eğilimlerinin(sapmalarının) üstesinden gelmeye yetmeyebilir ” diyor.

Çeviri ; Sıdıka Özemre
Kaynak ; http://www.scientificamerican.com/blog/post.cfm?id=short-on-sleep-brain-optimistically-2011-03-08