Kalp Krizi İçin Görsel Rehber

KALP KRİZİ NEDİR?

Kan kalbinize ulaşmadığında, kalp kası ihtiyaç duyduğu oksijeni alamaz. Oksijen olmadan, hücreler zarar görebilir veya ölebilir.

İyileşmenin anahtarı; hızlı bir şekilde yeniden kalp akışının düzenini sağlamaktır. Kalp krizi semptomlarına sahip olduğunuzu düşünüyorsanız derhal tıbbi yardım alın.  

NEDENLERİ

Zamanla, kolesterol ve plaka denilen yağlı bir madde, damarlarınızdaki kalbe giden arterler diye adlandırılan kan damarlarının duvarlarında birikebilir. Bu, kanın serbestçe akmasını zorlaştırır. Çoğu kalp krizi, bu plaktan bir parça koptuğunda meydana gelir. Kırılan plaka etrafında bir kan pıhtısı oluşur ve arteri bloke eder.

SEMPTOMLAR/ BELİRTİLER
Göğsünüzde ağrı, baskı veya rahatsızlık hissedebilirsiniz. Nefes darlığı, terleme, bayılma veya midenizde rahatsızlık hissedebilirsiniz. Boynunuz, çeneniz veya omuzlarınız ağrıyor olabilir.

Erkekler ve kadınlar farklı semptomlara sahip olabilir. Erkeklerin soğuk ter içinde kalmaları ve sol kolundan aşağı doğru bir ağrının hareket ettiğini hissetme olasılığı daha yüksektir.

KADINLARDAKİ BELİRTİLER
Kadınların sırt veya boyun ağrısı, mide ekşimesi/yanması ve nefes darlığı geçirme olasılığı erkeklerden daha fazladır. Midede rahatsızlık hissetme, mide bulantısı ve kusma da olabilir. Ayrıca çok yorgun, baş dönmesi veya hafif sersemlik hissedebilirler. Kalp krizinden bir kaç hafta önce, kadınlarda grip benzeri semptomlar ve uyku problemleri olabilir.

ABD’de yılda yaklaşık 435.000 kadın kalp krizi geçiriyor. Belirtiler çok hafif olabilir, bu yüzden de küçük bir şey diye gözardı edilebilir…

NE YAPMALI? 

Siz veya yakınınızdaki birinde kalp krizine dair belirtiler varsa, hemen112 Acil’i arayın. Kalp krizi geçiriyorsanız ve 90 dakika içinde müdahele edilip, tedavi edilirse hayatta kalma olasılığınız daha yüksek olur. Acil’i ararken,telefondayken, kan pıhtılaşması riskini azaltmak için bir aspirin (alerjik olmadıkça) çiğneyebilir veya yutabilirsiniz. Kişi Baygınsa? Sadece Göğüs Basısı ile (Hands on CPR) hayatta kalma şansı iki katına çıkarabilir.

TEŞHİS
Kalbin elektriksel aktivitesini kontrol eden EKG, kalp krizi geçirip geçirmediğinizi doktorların görmesine yardımcı olabilir. Ayrıca hangi arterin tıkalı olduğunu da gösterebilir.

Doktorlar kalp krizini, kan testiyle kalp hücrelerinin öldüğünde serbest bıraktıkları proteinleri tespit ederek de teşhis edebilirler.

TEDAVİ
Doktorlar, kan akışını kalbinize geri kazandırmak için hızlı bir şekilde hareket ederler. Atardamarlarınızdaki kan pıhtılarını çözen ilaçlar alabilirsiniz.

Muhtemelen bir koroner anjiyogram adı verilen bir prosedüre tabi tutulabilirsiniz. Doktorlar, atardamarınızın ucuna bir balonlu ince bir tüp yerleştirirler. Bu, arterlerinizdeki plağı düzleştirerek tıkanıklığı açar. Doktorlar çoğu zaman açık kalmasını sağlamak için arterinize stent adı verilen küçük bir ağ-örgü şeklinde tüp yerleştirir.

SİZİ RİSKE SOKAN NEDİR?
Kalp krizi geçirme ihtimaliniz yaşlandıkça artmaktadır ve erkeklerin yaşlandıkça kadınlardan daha fazla kalp krizi geçirme olasılığı var.Ailede kalp hastalığı öyküsü de kalp krizi geçirmek için bir başka neden olabilir. Sigara içmek kalp krizi geçirme şansınızı artırır. Yüksek tansiyon, yüksek kolesterole sahip olmak, şeker hastası ve obez olmak da öyle. Stres, egzersiz eksikliği ve depresyon da neden olabilir.

KALP KRİZİNİ ÖNLEME
Sigara içiyorsanız, bırakın. Bıraktığınız takdirde kalp krizi geçirme şansınız üçte bir oranında azaltacaktır.

Egzersiz yapın ve doğru gıdalar yiyin. Amerikan Kalp Derneği, haftanın 5 günü, günde 30 dakikalık hafif egzersiz önermektedir. Arterlerinizi sağlıklı tutmak için bol miktarda meyve, sebze ve kepekli tahıllar yiyin.

Bazı insanlar için günlük aspirin almak yardımcı olacaktır. Sizin için uygun olup olmadığını öğrenmek için doktorunuzla konuşun.

Ayrıca, stresinizi yönetmenin, onunla başa çıkmanın olumlu yollarını bulun.

KALP KRİZİNDEN SONRAKİ YAŞAM
Kalp krizi geçirmiş ve hastanedeyseniz, birkaç gün sonra eve gelebilirsiniz. Birkaç hafta içinde normal günlük yaşamınıza geri dönebilirsiniz.

Kardiyak rehabilitasyon, iyileşmenize yardımcı olabilir. Kendi fitness programınızı oluşturun ve kalbe dost olan (kalbe iyi gelen) sağlıklı bir yaşam tarzı sürdürmeyi öğrenin. Moraliniz bozuk ve başka bir kriz geçirme konusunda endişeliyseniz danışmanlar size destek vereceklerdir.

Çeviri: AylinER
https://www.webmd.com/heart-disease/ss/slideshow-heart-attack?ecd=soc_tw_190213_cons_ss_heartattacksignsmenwomen&linkId=100000005011674