Hafıza Kaybı Tersine Çevrildi

Hafıza Kaybı Tersine Çevrildi:Beyin Bağlantısallığı ve Hafızanın Ardındaki Anahtar Mekanizma Açığa Çıktı.

 Kaliforniya Üniversitesi Araştırmacıları, farelerdeki hafıza kaybının, beyindeki sinir bağlantı kaybınının altında yatan mekanizma hakkında yeni bir bilgiyi keşfederek, başarıyla tersine çevrildiğini açıkladılar.

 Bugün Current Biology adlı dergide yayınlanan ve   Parkinson, Alzheimer hakkında yapılan araştırmaları finansal olarak destekleyen İngiltere,Wellcome, MRC ve Avrupa Birliğinin çabaları sonucu gerçekleştirilen bu araştırmada, yetişkin beyinlerindeki iletişim bozukluğuna neden olan mekanizma; özellikle de öğrenme ve hafızayı kontrol eden bir bölge olan hipokampüsteki sinir hücreleri arasındaki bağlantı kopukları incelenir.

Araştırma ekibi, Wnt proteinlerinin, yetişkin beyinlerinde sinir bağlantısının devamlılığında önemli anahtar rol oynadığını bulur ve bunun nörolojik dejeneratif hastalıkları önlemede ya da iyileştirmede yeni tedaviler için bir hedef olabileceğini belirtirler.

Sinir hücreleri arasındaki bağlantının bozulması Alzheimer hastalığındaki gibi hastalıkların ilk evrelerinde görülen bir özelliktir ve düşünce zayıflığı ve hafıza gibi tedirgin edici semptomlara neden olduğu bilinse de bunun ardında yatan biyolojik prosesler hakkında çok az bilinmektedir. Sinir hücreleri birbirilerine, bağlantı noktaları olarak adlandırılan sinpaslarla bağlanır ve bu bağlantıların yavaş yavaş bozulması, Alzheimer hastalığını yavaşlatma ya da durdurmanın yollarını arayan araştırmacıların üzerilerinde çalıştığı önemli bir noktadır.

Kaliforniya Üniversitesi Hücre ve Gelişimsel Biyoloji Bölümü ve araştırmanın baş yazarlarından Prof. Patricia Salinas şunları söylüyor: “Sinapslar, beynimizin yaptığı herşey için kesinlikle çok önemlidir. Bu önemli bağlantı noktaları kaybolduğunda, sinir hücreleri bilgi alışverişinde bulunamaz ve bu da hafıza ve öğrenme problemleri gibi semptomlara yol açar. Wnt protein yolu, sinaps oluşumunu, fonksiyonunu düzenleme, devam ettirmede önemli, anahtar bir rol oynadığı açığa çıkıyor ve yaptığımız bu çalışma ile Wnt proteinlerinin hafıza için çok önemli, kritik  bir role sahip olduğuna dair güçlü kanıtlar elde ettik.”

“Alzheimer hastalığında Wnts proteinlerinin rolünü anlamak, bir sonraki önemli adım. Alzheimer’daki sinir hücreleri arasındaki bağlantı ve iletişim kopukluğunu önlemek ve tersine çevirmek, ileriye dönük çok büyük bir adım olabilir.”

Artan kanıtlar, Wnt proteinlerinin fonksiyonundaki eksiklik ve yetersizliğin Alzheimer hastalığındaki beyin bağlantılarının bozulmasına katkıda bulunuğunu ve bunun da hafıza kaybına yol açtığını göstermektedir.

Araştırma ekibi, Wnts proteinin hareketini bloke ettiği bilinen Dkk1 adlı proteinin etkisi üzerinde çalışırlar ve bu Dkk1 proteininin Alzheimer’lı hastalarda (beyin devrelerinde ve hafızada) çok üst seviyelerde bulunduğunu tespit ederler.

Dkk1 proteini yetişkin farelerde devreye sokulduğunda, araştırmacılar farelerin hafıza problemi yaşadıklarını görürler ve bu aynı zamanda sinir hücreleri arasında daha az sinaps oluşumuna da yol açar ve bu da iletişim bozukluğu oluşturur. Ancak, araştırmacılar Dkk1 proteinini devre dışı bıraktıklarında, farelerde hafıza kaybı olmaz, sinaps sayısında artış olarak normal seviyesine ulaşır ve beyin devreleri oluşur.

 Wnts proetinlerinin aksiyonlarının ve olaylar zincirinin akışını, genetik olarak modifiye edilmiş fareleredeki Dkk1 proteinleri devreye sokarak yapılabilinir. Wnts ve Dkk1 proteinlerinin normal bir beynin gelişiminde herhangi bir aksamaya yol açmasını önlemek için araştırmacılar, fare yetişkin olana kadar beklerler ve yetişkin olduktan sonra faredeki yeni anı oluşumunda önemli olan beyin bölgesinde Dkk1 proteinini devreye sokarlar.

Dkk1 proteini yetişkin farelerde devreye sokulduğunda, araştırmacılar farelerin hafıza problemi yaşadıklarını görürler ve bu aynı zamanda sinir hücreleri arasında daha az sinaps oluşumuna da yol açar ve bu da iletişim bozukluğu oluşturur. Ancak, araştırmacılar Dkk1 proteinini devre dışı bıraktıklarında, farelerde hafıza kaybı olmaz, sinaps sayısında artış olarak normal seviyesine ulaşır ve beyin devreleri oluşur.

İngiltere, Alzheimer Araştırma Merkezinde Araştırmanın yöneticisi Müdürü Dr.Simon Ridley: “Farelerde yapılan bu araştırma ile Wnts proteinlerinin ve ona bağlı proteinlerin beyin bağlantısallığı ve hafıza ile bağlantısının olduğuna dair çok fazla kanıta sahip olunmuştur. Sağlıklı sinir hücrelerindeki mekanizmayı anlayarak, bu proseste bir sorun olduğunda bunun neden oluştuğunu da çözebiliriz.

Bu araştırmadaki Alzheimer gibi hastalıklardaki Wnts proteinlerinin rolünün keşfedilmesi, gelecekteki çalışmalara çok sağlam bir temel oluşturmakta ve bu keşfedilen biyolojik proses, şimdiden Alzheimer Araştırma ve İlaç Keşfi Enstitülerindeki uzman ekipler için hedef çalışma haline gelmiştir. Araştırmacılar, sağlıklı beyinde ve hastalıkta neler olduğunu anlama konusunda ileriye yönelik çok büyük adımlar atmaktadır ve bizler bu gibi keşiflerden yararlanarak, yaşamları etkileyen etkili tedaviler ortaya koyabiliriz.”

Çeviren: AylinER
http://neurosciencenews.com/memory-connectivity-neuroscience-4954/