Yaşlanan Beynin Korunması İçin B12 Vitamini

b12

Belli bir yaşa gelmiş, hayvansal protein de dahil olmak üzere tüm yemek gruplarından dengeli olarak tüketen bir kadın olarak multivitamin takviyesi almam konusunda verilen tavsiyeleri pek dikkate almıyorum. Beslenme uzmanları defalarca bana beslenme takviyelerinin “beslenme sigortası” olarak aşırı kullanımının aslında Amerikalıların dünyadaki en pahalı idrara sahip olmalarına neden olduğunu söylediler.

Özellikle yaşlı insanların sağlığına çok faydaları olduğuna dair yapılan ispatlara dayanarak her gün D vitamini takviyesi alıyorum. Ama Ulusal Tıp Akademisi ve de devam etmekte olan bir araştırmanın incelemelerine dayanarak aynı zamanda B12 vitamin desteği de alarak yaşlanmakta olan beynimi koruma umudu içindeyim.

Hayvansal protein besinleri olan et, balık, süt, peynir ve yumurta B12 vitamininin tek güvenilir doğal kaynağı. Günlük beslenmemde de bunlardan yeterince kullanıyorum. Ama 75 yaşındayım ve hala yediğim şeylerin tamamından fayda elde ediyor muyum diye merak ediyorum.

Besinlerde doğal olarak mevcut olan B12 yi absorbe edebilmek yeterli mide asidine, pepsin enzimine ve de vitamini bağlı bulunduğu besin proteininden ayıracak intrinsic faktör denilen mide proteinine ihtiyaç vardır. Ancak ondan sonra vitamin ince bağırsaklar tarafından emilebilir. İnsanlar yaşlandıkça, midede asit üreten hücreler yavaş yavaş işlevlerini kaybetmeye başlayabilirler; buna da gastrit denilir.

100 yıl önce araştırmalar buldu ki bazı insanlarda (Mary Todd Lincoln de dahil) “kötücül anemi” denilen bir durum mevcut. Bu, kırmızı kan hücrelerinin eksikliğinden kaynaklanan ve nihayetinde B12 emilimi için gerekli olan mide hücrelerinin kaybına yol açan bir otoimmun hastalıktır. Bayan Lincoln düzensiz davranışları neticesinde bir akıl hastanesine yatırılmıştı.

Wayne State Üniversitesi Tıp Fakültesinde psikiyatrist olan Dr. Rajaprabhakaran: “Depresyon, bunama ve zihinsel sorunlar genellikle B12 ve folat B vitamini eksikliği ile ilişkilendirilir, bilhassa yaşlı kimselerde.”

Dr. Rajaprabhakaran, çok ciddi depresyon, psikoz problemi olan ve de hayata karşı ilgisini ve enerjisini kaybetmiş halde hastaneye yatırılan 66 yaşındaki bir kadını anlattı. Hastanın B12 kan değerleri son derece düşüktü ve vitamin iğneleri yapıldıktan sonra semptomlar nerdeyse tamamen yok edilmişti.

Avrupalı araştırmacılar göstermiştir ki, B12 vitamin eksikliği yaşayanlara bu vitamini vermek Alzeimer yüzünden hasar gören beyin bölgelerinin çoğunun korunmasına yardımcı olmaktadır. Oxford Üniversitesi’nde, 70 yaş üstü, hafif bilişsel bozukluk yaşayan ve B 12 değerleri düşük olan 270 kişi üzerinde 2 yıllık bir çalışma yapıldı. Araştırmada Osla Üniversitesi’nde beslenme profesörü olan Dr Helga Refsum, yüksek dozlarda B12 vitaminiyle tedavi edilenlerin beyin atrofilerinde (akli işlevlerin körelmesi) azalma görüldüğünü söyledi.

Dr. Rajarethinam: “B12 vitaminin bilişsel problemlerin sebebi olması sandığımızdan çok daha yaygın. Özellikle de yalnız yaşayan ve düzgün beslenemeyen yaşlılar arasında.”

Akademinin varsayımına göre, %10 ile %30 arası 50 yaş üstü insanlar, besinlerdeki taşıyıcı proteinden B12yi ayıracak mide asidini çok az üretmektedir. Yıllar geçtikçe de bu sayı artmaktadır.

Ama pek çok kişi yetersiz mide asidi ürettiğini bilmiyor. Aslında Framingham Offspring Çalışması denilen, gençler üzerinde yapılan bir araştırmaya göre besinlerden yeterince B 12 alınamaması yaşları 26-49 arasında olan yetişkinlerde de yaygın olabilir. Dolayısıyla aşağıdaki tavsiyeler onlar için de uygun olabilir.

Akademinin tavsiyeleri şöyle: 50 yaş üstü yetişkinler günlük B12 ihtiyaçlarının çoğunu- günlük ihtiyaç 14 yaş ve üstü için 2,4 mikrogramdır. Bu miktar hamile ve emziren bayanlar için biraz daha fazladır.-B12 destekli besinlerde bulunan vitaminin sentetik bir formundan ya da multivitamin takviyesinden alırlar. Sentetik B12 proteine bağlı değildir; bu yüzden de mide asidi ihtiyacını yok sayar. Destekli besinleri çok az yediğimi düşünecek olursak, B12 takviyesi benim için en iyi seçenek olabilir.

Yaşlıların yanı sıra belirli gruplar da B12 eksikliği riskiyle karşı karşıyalar. Bu grupların içinde vejeteryanlar ve çok az tüketen yada hiç hayvansal ürün tüketmeyen veganlar da var. Mide rahatsızlığı, çölyak gibi ince bağırsak problemleri, Crohn hastalığı yaşayanlar, reflü kontrolü için devamlı proton pompası inhibitörü kullananlar, kilo kaybı veya kanser, ülseratif kolit tedavisi amaçlı sindirim sistemleri cerrahi olarak küçültülenler bu gruplara dahil.

B12 eksikliği yaşama olasılığı en fazla olanlar arasında bakım evlerinde kalan ve beslenmeleri kısıtlı olan yaşlı hastalar bulunmaktadır. Bu eksiklik, bakım evlerinde kalan kişilerin bilişsel fonksiyon kaybının nedeni olabilir.

B12 eksikliğinin oluşması yıllar alabilir, gizli semptomları ızdıraplı ve nihayetinde de ciddi hasar verici olabilir.

David G. Schardt, B12 eksikliğinin belirtileri arasında yorgunluk, ellerde ve ayaklarda karıncalanma ve hissizlik, kaslarda zayıflık, refleks kaybı olduğunu, bunların da depresyona, hafıza kaybına ve hatta eksiklik arttıkça bunamaya kadar gidebileceğini söyledi.

Yüksek dozlarda genellikle enjeksiyon olarak yapılan B12 tedavisiyle erken belirtiler tedavi edilebilir. Ama sinir hasarı ve bunamayla bağlantılı belirtilerin kalıcı olma olasılığı daha fazla. Bu yüzden B12 eksikliği yaşama olasılığı yüksek olan kişilerin periyodik olarak kan testi yaptırmaları kendileri için çok önemlidir. Mesela Kaliforniya Kaiser Permanente’deki uzmanlar, devamlı proton pompa inhibitörü kullananların her 2 yılda 1 B12 seviyelerini kontrol ettirmeleri gerektiğini söylüyorlar.

Vejeteryanlar ve veganların ümitsizliğe kapılmalarına gerek yok. B12 desteklerine ek olarak, bitkisel beslenmeye dayalı ticari olarak hazırlanan gıdalar da-mesela kahvaltı gevrekleri, süt ihtiva etmweyen sütler, soya ürünleri ve bir çeşit besin mayası- sentetik B12 ile kuvvetlendirilmiştir. Vegan dernekleri, en az 3 mikrogram B12 alınabilmesi için her gün 2-3 porsiyon bu destek gıdalardan alınmasını tavsiye ediyor.

Ama onlarca yıldır B12 vitaminin etkileri üzerinde çalışan, emekli bir hematolog olan ve şimdi New York Üniversitesi’ne kabul edilen Dr. Ralp Carmel yüksek miktarlarda B12 vitamin alınımı konusunda uyarıyor: “B12 vitaminine gerçekten ihtiyacı olanlar almazken, atletler gibi bu vitamine ihtiyacı olmayan bazı insanlar da günlük 2000 yada 5000 mikrogram gibi çok büyük miktarlarda alıyorlar. Uzun vade de bu kadar çok miktarın neler yapacağını bilmiyoruz. Eğer yaşlı bir kişi de B12 değerleri nispeten düşükse, günlük 500 ya da 1000 mikrogram alınmasına karşı değilim. Ama 5000 mikrogram çok saçma bir miktar.”

Çeviren : Sıdıka ÖZEMRE
http://www.nytimes.com/2016/09/06/well/mind/vitamin-b12-as-protection-for-the-aging-brain.html?smid=fb-nytscience&smtyp=cur&_r=2

Check Also

Bunu anladığınızda Tüm Hayatınız Değişecek – Bruce Lipton