Snaps Proteini

Bilim insanları kayıp snaps proteini ile anormal davranışlar
arasındaki bağa işaret etmekte

Pek çok akıl hastalığının insana özgü olmasına rağmen, hayvanlar da bazen psikolojik rahatsızlıklar gösteren insanlara benzer anormal davranışlar sergilerler.

Bu davranışlara “endofenotipler” denir.Kaliforniya Teknoloji Enstitüsü’nde (Caltec) araştırmacılar, farelerin şizofreni ve otizm rahatsızlığı ile ilişkilendirilen bir takım endofenotip sergileyen snapslarda bulunan belirli bir proteini kodlayan genin eksik olduğunu tespit ettiler.

Bu yeni buluş, Nörobilim dergisinin son sayısında, Mary Kennedy ile Caltec Biyoloji snaps_protein2departmanı  profesörlerinden Allen ve Lenabella Davis tarafından bir makale ile açıklanmıştır.

Araştırma ekibi, farelerde beyindeki snapslarda bolca bulunan,beyindeki nöronlar arasındaki ağların oluşumunu sağlayan, bir nörondan diğerine elektro-kimyasal bağlantı yapan “densin-180” adlı proteini üreten genin eksilmesini sağlayacak mutasyonlar meydana getirmişlerdir. Bu protein, nöronlardaki snapsların “postsnaptik” adlı alıcı kısımlarında diğer pek çok protein ile yapışık ve birleşiktirler.

Kennedy konu ile ilgi yaptığı açıklamada şöyle demekte: “ Çalışmamız göstermektedir ki; bu “densin-180” adlı protein, uyarıcı beyin snapslarının postsnaptik kısmında düzenleyici sistemin kilit bir kısmını bir arada tutmaya yardımcı olmaktadır.”

Araştırmacılar, farelerdeki eksik densin-180’in normal olarak postsnapslarda bulunan bazı diğer düzenleyici proteinlerin sayısında düşüş olduğunu tespit etmişlerdir. Kennedy ve meslektaşları, özellikle  DISC1 adlı belirgin düşüş gösteren bir proteinle ilgilenirler. Kennedy: “ DISC1 fonksiyonu kaybına yol açan bir mutasyonun, insanları şizofreni ya da bipoler rahatsızlıklara uygun hale getirdiği kanıtlanmıştır.”demektedir.

Araştırmada, tipik bir fare davranışı ile densin-180 proteini eksik bir farenin davranışı karşılaştırılmıştır. Densin-180 proteini olmayan fareler, stresli ya da değişik durumlara karşı kısa-süreli hafıza bozukluğu ve hiperaktivite, normal yuva-kurma aktivitesinde noksanlık ve endişe seviyelerinde yükseklik göstermişlerdir. Kennedy: “Şizofreni ve otizm gibi özelliklere sahip olan farelerde benzer davranışlar tespit edilmiştir”, demektedir.

Kennedy ek olarak şunları söylemektedir: “moleküler bozukluğun nasıl davranışsal endofenotipleri oluşturduğunu tam olarak bilmiyoruz ve bir sonraki çalışmamız bu konuda olacaktır. Gen ve davranış bozukluğu arasındaki bağı oluşturan moleküler mekaniği karmaşıktır, şimdiye kadar da bu mekaniğin büyük çoğunluğu bilinmemektedir. Bunları anlamak demek, beyin fonksiyonunu temelden anlamak demektir.”

Son olarak Kennedy şunları söylemektedir: “ Bulgular, snapslardaki proteinlerin etkileşimlerini daha iyi anlamanın gerekliliğini göstermektedir. Bu etkileşimleri incelemek, akıl hastalıkları için  daha yeni ve iyi ilaçların üretilmesine bilgi sağlayabilir. Bu çalışma, snapslardaki moleküler yapılardaki küçük değişikliklerin büyük davranış problemleri ile bağlantılı olduğu fikrini gerçekten de desteklemektedir

Check Also

Sinir Sistemi Nesiller Boyunca Bilgiyi Aktarabiliyor

Hemen hemen tüm ekolojik ortamlarda bulunan nematotlar(iplik kurdu), üzerinde en çok çalışma yapılan organizma modellerindendir. ...