İşitme Kaybı, Sinir Hücrelerinin Bağlanma Şeklini Nasıl Değiştirebilir?

Yeni bir çalışma, kısa süreli işitme kaybının, işitme sinir hücrelerinin davranış ve hatta şeklini değiştirmesine neden olduğunu göstermekte.

Hava soğukluğundan veya gripten dolayı kulağınız tıkanmışsa, her ses boğuk boğuk geliyorsa işitme kaybına uğramış olabilirsiniz. Ses, dış ve orta kulaktan iç kulağa serbestçe dolaşamadığında bu durum ortaya çıkar. Diğer yaygın nedenler arasında, çocuklardaki kulak enfeksiyonları ya da yaşlı erişkinlerdeki kulak kiri yer alır.

Buffalo Üniversitesi’nin  yeni araştırmasına göre, bu tür kısa süreli tıkanıklıklar bile, kulaktan beyine bilgi ileten sinir hücrelerinin davranışını ve yapısını değiştirerek, işitme sisteminde belirgin değişikliğe neden olabilir.

Araştırma 1 Aralık tarihinde Journal of Neuroscience’de yayınlandı. Farelerin kulakları cerrahi bir müdahale ile üç günden bir haftaya kadar işitmeleri azalacak şekilde bloke edildi ve neler olduğu incelendi.

Öncü araştırmacı ve UB Sanat ve Bilim Üniversitesi biyoloji bilimleri alanında doçent doktor, PhD, Matthew Xu-Friedman, “Beyin sapındaki kulaktan çıkan hücrelerde neler olduğunu öğrenmek istedik” diyor.

“Birkaç gün içinde bazı önemli değişikliğin gerçekleştiğini gördük.”

“Bununla birlikte, sesle ilgili koşullar normale döndüğünde hücrelerin normal durumuna geri dönüp dönmeyeceği halâ belirsizliğini koruyor. Araştırmalarımızda, hücrelerin çoğunlukla kendini toparladığını görüyoruz, ancak tamamen iyileşip iyileşmediklerini henüz bilmiyoruz.”

Daha küçük bir ‘gaz tankı’

Araştırma ekibinin gözlemlediği değişiklikler nörotransmitterlerle ilgiliydi. Nörotransmitterler sinyalleri kulaktan beyne göndermeye yardım eden kimyasal maddelerdir.

Kulakları bloke edilen farelerdeki işitme siniri hücreleri, nörotransmitter malzemelerini daha serbestçe kullanmaya başladı. Her bir yeni işitsel sinyal geldiğinde bu kimyasalların rezervlerini hızla tükettiler. Ve hücreler arası boşluk miktarında azalma gözlendi. Hücreler arası boşluk, kese şeklinde boşluklara benzeyen vesikül adlı yapıları barındırmaktadır. Bu yapılar nörotransmitter kimyasallarının bulunduğu biyolojik depolama tanklarıdır.

Xu-Friedman, “Sessizken, işitsel sinir hücreleri üzerindeki talepler o kadar da fazla değildir. Dolayısıyla bu değişiklikleri görmeniz mantıklı gelmektedir: Artık çok fazla nörotransmittere ihtiyaç duymuyorsunuz, bu yüzden neden çok miktarda depolama alanına yatırım yapasınız ki? Eğer aktif değilseniz, büyük bir gaz tankına ihtiyacınız yoktur. Ve sahip olduğunuz şeyleri tüketmekten korkmuyorsunuz. Bu, gözlemlediğimiz şey için makul bir açıklamadır” diyor.

Hücresel yapıda ve davranışta meydana gelen değişiklikler, Xu-Friedman’in ekibinin, fareleri sürekli gürültülü bir ortamda tutan daha önceki bir araştırmada gördüğünün tam tersiydi. Alışılmışın dışında yüksek gürültünün olduğu bu projede, farelerin işitsel sinir hücreleri, kimyasalların depolama kapasitesini arttırırken, kaynaklarını tasarruflu kullanmaya ve nörotransmitter sarfiyatını korumaya başladı.

Farenin beynindeki bir bölgeyi gösteren mikroskop resmi. Kulaktaki sinir hücreleri beyine giriyor ve beyin hücreleriyle kupa benzeri sinaptik bağlantılar oluşturuyor. Yeni bir araştırma, hayvanların işitmesi engellendiğinde, bu bağlantıların kendi davranış ve yapılarını değiştirdiğini gösteriyor

“Bu etkilerin madalyonun iki farklı yüzü olduğu görülüyor. Bunlar, bağlantılarının ne kadar aktif olduğuna bağlı olarak sinir hücrelerinin düzenlediği genel bir kuralın ilk ipuçları olabilir.”

Pek çok soru kaldı

Daha yeni yapılan bir çalışmada, farelerin kulak bağlantısı kesildiğinde, hücresel değişiklikler kendilerini tersine çevirmeye başladı.

Xu-Friedman, “Tedaviyi geri aldığınızda, hücreler daha önce olduğu hale dönmeye başlarlar. Bununla birlikte, tamamen iyileştikleri net değil, bu nedenle durumun daha fazla araştırılması gerekiyor” diyor.

Xu-Friedman ayrıca, bazı küçük çocuklarda olduğu gibi, hücreler iletim tipi işitme kaybına defalarca maruz kaldıklarında ne olacağını araştırmak istiyor.

Xu-Friedman, “Kızım gençken sürekli kulak enfeksiyonu geçirirdi. Soğuk algınlığına yakalandığı her seferde gerçekleşiyor gibi görünüyordu. Bunun, onun işitmesine ne yaptığı konusunda hiçbir fikrim yok. Kulağın tekrar tekrar tıkanmasından kaynaklanan kalıcı etkiler olup olmadığı veya herhangi geçici bir etkinin olup olmadığını bilmiyorum. Eğer sinir hücreleri eski hallerine tamamen geri dönemezse, ses algılama şekliniz üzerinde kalıcı bir etkiye sahip olabilir” diyor.

Kaynak: Buffalo Üniversitesi
Çeviren : Gültekin METİN
http://neurosciencenews.com/neuroscience-hearing-loss-neurons-5726/