Okyanusum.com Din, Bilim, Sufizm
“Pinky ve Beyin” deki çılgın farenin başlangıcının neye dayandığını açıklayabilecek bir türde deney yapıldı. Bu deneyde araştırmacılar,laboratuvar faresine insan beyin geni aktararak fareyi daha zeki yaptılar.
Bu fareler dünyayı yakında ele geçirmeyecekler ama onlar kesinlikle labirenti çözmede daha usta olucaklar.Fareler konuşma ve dil ile ilişkilendirilen Foxp2 adlı insan genini genetik olarak taşımak için modifiye edildiler ve onlar normal bir fareye göre labirentlerdeki ödülü daha hızlı bulmayı öğrendiler. Bu,modifiye olmuş fareler için iyi bir haber olması yanında, buluş bu belirgin genin insana özgü entellektüel becerilere nasıl katkıda bulunduğunun da ipuçlarını açığa çıkarmakta.
—Beyin Gücü Kuvvetlendirme—
Farelerin insan beyin gücünden yararlanmaları ilk defa olmuyor.2013 yılında, bilimadamları, yeni doğan farenin beynine insan glial hücreleri naklederek, fareyi daha zeki yapmışlardı.
Ancak, buradaki durumda, farelere algılama-kavram bölümünden genler aktarıldı ve dolayısıyla onların beyinleri daha da “insan“laştı!
Araştırmacılar, 10 ile 20 arası “insanlaşmış” fareleri aynı sayıda kontrol grubu farelerle kıyasladıkları bir dizi navigasyon testine tabi tuttular. Fareler, T-şeklindeki kapalı yere-labirente yerleştirildiler ve en sonda doğru dönüş yapan fareler çikolata ile ödüllendirildiler. Farelerin doğru dönüş gerçekleştirmek için iki seçenekleri vardı:labirentten gözüken yön bulma işaretleri ya da yerin dokusu. (sola dönüşler sert doku, sağa dönüşler yumuşak doku)
Fareler, hem yön bulma işaretlerinin, hem de yerin dokusunun olduğu labirente yerleştirildiklerinde, insan genli fareler normal farelere göre çok daha iyi performans sergilediler. Onlar normal farelerin 11 günde ögrendikleri rotayı,7 günde çözdüler. Ancak, farelerin iki ipucundan–yön bulma işaretleri ya da yerin dokusu- birini sadece kullanabildiği durumlarda belirgin bir performans farklılığı olmadı.
Öyleyse bu fareler o kadar da zeki değiller mi? O kadar hızlı değil.
—Fark Ne?–
Araştırmacılar deneylerini özellikle iki öğrenme çeşidine göre düzenlediler:
Bildirimsel ve yöntemsel-usuli. Bildirimsel öğrenme bilinçli çaba gerektirir örneğin; yeni bir yer için talimatları okuma. Yöntemsel öğrenme farkındalıksızdır tıpkı hergün arabayla aynı yoldan gitmek. Labirentteki yön bulma işaretleri bildirimsel düşünme gerektirirken, yerdeki dokular yöntemsel düşünmeyi gerektirir.
Araştırmacılar, insan genli farelerin her iki opsiyonda da başarılı oldular. Çünkü, normal farelere göre onlar bilinçli ve bilinçsiz düşünce arasındaki geçişlerde çok daha iyiydiler. Avantaj, sadece bir çeşit navigasyonel-yöngüdüm yardımcı araçları sunulduğunda pek gözükmedi. Araştırmacılar, buluşlarını pazartesi Proceedings of the National Academies of Science’da yayınladılar.
—Öğrenmeye Anahtar—
Bu deney, insan bilişsel gelişiminde rol oynayan Foxp2 adlı genin önemini vurgulamaktadır. Yeni bir dil ya da bir enstrumanı nasıl çalacağını öğrenme gibi becerileri öğrenmede, başlangıçta bizler bilinçli (bildirimsel) düşünmeyi kullanırız ama bu becerilerin pratiğini yaptıkça,bu beceriler zihnimizde bilinçsizleşir, otomatikleşir (yöntemsel-usuli). Araştırmacılar, Foxp2 geninin geçiş-bağlantı yapmada bir anahtar olduğuna inanıyorlar. Ama zihnimizin bunu nasıl yaptığı halâ tam olarak anlaşılmamakta.
Bu araştırmadaki tespitler tek bir genin hem farenin, hem de insanın bilişsel becerileri üzerinde nasıl etkili olduğunu göstermektedir ve türler arasındaki diğer benzerliğin üzerinde de durulmakta: çikolatanın motive edici gücü.
Çeviren: AylinEr
http://blogs.discovermagazine.com/d-brief/2014/09/16/mice-smarter-single-human-gene/#.VBk7TrQayK0
