Beyinlerimiz, Seçimlerimizi, Biz Onların Farkında Bile değilken Açığa Çıkarıyor

Lachlan Gilbert, New South Wales Üniversitesi

Yeni bir UNSW (New South Wales Üniversitesi) çalışması, kişisel seçimlerimizde düşündüğümüzden daha az kontrol sahibi olduğumuzu, ve bilinç dışı beyin aktivitesinin seçimlerimizi biz onların farkına varmadan çok önce tayin ettiğini öne sürüyor.

Bilimsel Bildiriler’de bugün yayınlandığına göre UNSW Psikoloji Okulu Future Minds Laboratuarı’nda yapılan bir deney, ne düşünüleceğine dair hür seçimlerin, insanların ne düşüneceklerine dair bilinçli olarak yaptıkları seçimlerinden 11 saniye önceki beyin faaliyeti desenlerinden tahmin edilebileceğini gösterdi.

Deney, insanların biri kırmızı, diğeri yeşil şeritli iki görsel desen -bunlardan biri yatay olarak, diğeri dikey olarak uzanıyor – arasından serbestçe bir seçim yapmalarını isterken, onların bunları bilinçli olarak hayallerinde canlandırmalarından önce  bir fonksiyonel manyetik rezonans imgeleme makinesinde (fMRI) gözlenmesini kapsıyor.

Katılımcılardan ayrıca seçimlerini yaptıktan sonra, araştırmacılar yeniden onların proses boyunca beyin faaliyetlerini kaydederlerken, desenlerin hayallerinde canlanışını ne kadar güçlü hissettiklerini derecelendirmeleri de isteniyor.

Araştırmacılar sadece onların hangi deseni seçeceğini tahmin edebilmekle kalmıyor, ayrıca  katılımcıların hayallerini ne kadar güçlü canlandırdıklarına dair derecelendirmelerini de tahmin edebiliyorlar. Makina öğrenmesi yardımıyla araştırmacılar, katılımcıların iradeli olarak yaptıkları seçimleri, onların düşünceleri bilinçli hale gelmeden ortalama 11 saniye önce tesadüfün üzerinde tahmin etmekte başarılı oldular.

Gelecekteki seçimler hakkında enformasyon açığa çıkaran beyin alanları, düşüncelerin doğumundan sorumlu olan yayılmış bir alanlar ağını gösterecek şekilde görsel ve subkortikal yapılarla birlikte beynin yönetsel alanlarında (ki bilinçli karar vermemiz burada oluyor) bulunuyordu.

Laboratuar müdürü  Profesör Joel Pearson, beynin içinde cereyan edebiliyor olan şeyin, bizim daha önceki beyin faaliyetine dayanan ve hazırda bekleyen, ve daha sonra bizim farkındalığımız olmadan nihai kararı etkileyen düşüncelere sahip olabileceğimiz olduğuna inanıyor.

Profesör Joel Pearson, “Ne düşünüleceğine dair iki veya daha fazla opsiyonu olan seçimlerle karşılaştığımızda, bilinçli olmayan düşünce izleri birazcık bilinç dışı olan hallusinasyonlar halinde orada hazır bulunuyorlar.’’

‘’Konu hakkında ne düşünüleceğine dair karar verildiğinde beynin yönetsel alanları daha kuvvetli olan düşünce izlerini seçiyorlar. Diğer bir deyişle, eğer daha önceden mevcut olan herhangi bir beyin faaliyeti seçimlerinizden biriyle eşleşirse, bu durumda beyniniz daha büyük ihtimalle daha önceden mevcut olan beyin faaliyeti ile güçlendirildiği için bu opsiyonu seçecektir.’’

‘’Bu mesela bir şey üzerinde tekrar tekrar düşünmenin, olumlu bir geri besleme döngüsünde olduğu gibi, neden o şey hakkında daha da fazla düşüncelere yol açtığını açıklayabilir’’ diyor.

İlginç bir şekilde, sonraki düşüncelerin öznel gücü, ayrıca dış dünyadan görsel enformasyonu alan bir beyin alanı olan erken görsel kortekste yuvalanmış faaliyete de bağlıydı.

Araştırmacılar bunun, algısal alanlardaki mevcut faaliyet durumunun (ki rastgele değiştiğine inanılıyor) şeyler hakkında ne kadar güçlü düşündüğümüz konusunda  bir etkisi olduğunu gösterdiğini söylüyorlar.

Bu sonuçlar kendi özel ve kişisel zihinsel görsel imgelerimiz için irade hissimiz hakkında sorular doğuruyor. Bu çalışma, irade dışı görsel düşüncelerin orijinini ve kapsamını yakalama ve onların daha sonra gelen bilinçli iradeli imgeleme işlemini nasıl etkileyebileceği konusunda yapılan ilk çalışma.

Yazarlar bu deneyle kazanılan kavrayışın, zihinsel imgeleme kullanan PTSD gibi düşünce zorlamalarını da kapsayan zihinsel bozukluklar için de çıkarımlar getirebileceğini söylüyorlar.

Diğer taraftan araştırmacılar, bütün seçimlerin tabii olarak daha önceden mevcut olan beyin faaliyeti tarafından önceden tahmin edildiği varsayımına karşı uyarıda bulunuyorlar.

Profesör Joel Pearson, “Elde ettiğimiz sonuçlar bütün seçimlerin irade dışı imgelerden geldiğini garanti etmez, fakat bu mekanizmanın var olduğunu, ve gün içerisinde yaptığımız seçimlerimizi potansiyel olarak etkilediğini gösterir’’ diyor.

Çeviren : Emre Ümit Tuncel
https://medicalxpress.com/news/2019-03-brains-reveal-choices-aware.html

İLGİLİ
https://twitter.com/Gulmisalim/status/1105067517867945984

Check Also

Geri Dönüşü Olmayan İnsan Ruhunun Ölümsüz Yolculuğu